Balık Yemi

Balık Yemi

Balık avında kullanmamız gereken doğal yemler iki gruba ayrılmaktadır. Bunlar; deniz balıkları için kullanılan balık yemi ve tatlı su balıkları için kullanılan balık yemidir.

Denizlerde Kullanılan Balık Yemi:

a) Kabuklular: Karides, mamun, teke, çağanoz, yengeç.

b) Hazır Yemler

c) Balıklar Ve Balıklardan Elde Edilen Yemler: Canlı yemler, yaprak yemler, lokma, garos yem, tekgöz yem, kuyruk altı, bütün ölü balık yemi, sülük yem, şakşak (çatalkuyruk) yem.

d) Kurt

e) Hamur Yemler

f) Yumuşakçalar: Sübye (mürekkep balığı), kalamar, tarak, sülünez, midye.

g) Diğer Yemler: Ciğer, et vs.

h) Yemleme

a) Kabuklular:

Karides: Karides çoğu balık avlarında kullanılmakta olup balıkların da severek yediği bir çeşit balık yemi türüdür. Karagöz, trança, orfoz, mercan, levrek lipsos gibi balıkların avlanmasında olta takımlarına canlısı da ve ölüsü de takılmaktadır. Karidesler küçük balıklar için kabuklarını soyup etlerini ayıkladıktan sonra iğneye takılmaktadır. İri balıklar içinse ölü karides veya canlı karides bütün olarak iğneye takılmalıdır.

Teke: Karidesin kıyı kısımlarında yaşayan akrabası olarak bilinmektedir. Kendi gibi sığlıklarda yaşayan levreğin en sevdiği yem olarak niteleyebiliriz.

Mamun: Istakozun küçüğü görünümünde 5 cm boyunda olmaktadır. Yeşil ve gri renklidir. 1,5m derinliklerde kumlu veya humuslu bölgelerde, toprakta gömülü olarak yaşamaktadırlar. Ege Bölgesi’nde mercan ve çipura avı için kullanılmaktadır. Olta iğnesine karidesi taktığınız gibi canlı takmalısınız.

Yengeç: Çipura avı için kullanılır. Yengeç yavruları, tekenin toplanması gibi otların arasından kepçelerle toplanır. Deniz suyu ile ıslatılan sünger arasına canlı tutunabilmektedirler. Süngeri sıkarak bir gün tuzlu su ile ıslatıp bir günde tatlı su ile ıslatılması durumunda üst kabuğu yumuşamaktadır böylelikle bu sayede daha verimli kaliteli yem elde etme özelliği kazanmış olursunuz.

b) Hazır Balık Yemi: Piyasada satılan denizde kullanmak için kokulanmış, hazırlanmış yemlerdir. Sardalye gibi balıklardan yapılmış midyeler, konserveler ve hamurlar olabilir.

c) Balık Ve Balıklardan Elde Edilen Yemler:

Büyük balık küçük balığı deyimi düşüncesiyle; gümüş balığından hamsi balığına ve toriğe kadar tüm balıklar kendilerinden büyük balıklar için yem olarak kullanılırlar. Bazı balıklarsa ufak şekilde kesilerek yem haline getirilip kendi türlerinin avında kullanılırlar.

Hamsi, istavrit, kolyoz, izmarit, gümüş, uskumru, sardalye, çaça, zargana, torik, palamut, lüfer gibi rengi beyaz ve parlak olan balıklardan elde edilen yeme akyem denilmektedir.

Yem olarak kullanılacak balıklar iğneye bütün, ölü veya kesilerek takılmalıdır. İğneye kesilerek takılan balık akyem olacak balıklardır. Diğer balık türleriyse bütün şekilde canlı veya ölü olarak takılmalıdır.

Canlı Yem: Bırakma ve sürütme takımlarında yem balığın canlı takılmasıyla başarılı olmaktadır. Canlı yem için kullanılacak iğneler mutlaka kalın telli olmalıdır. İğneye canlı takılarak yemler hırpalanmamalıdır.

Bütün Ölü Yem: Bütün olta takımlarında kullanılabilir. Yemin takılabilmesi için ince şiş veya uzun iğneye gerek duyulmaktadır. Bütün olarak kullanılacak yem balıkları öldükten sonra su içinde tutulursa istavrit kırılıp şekil değiştirerek bütün olarak kullanılamayacak hale gelebilir. Balıkları ıslak bir bez altında rutubetli yerlerde saklamak en doğrusudur. İğneye takılan akyemleri çeşitli şekillerde kesmek mümkündür.

Yaprak Yem: Yem yapılacak balığı keskin bir bıçak ile yan yüzgeçleri hizasından kuyruk kısmına doğru ortadaki kılçığın hemen üzerinden fileto keser gibi kesilmelidir. Kuyruk boğumundan kesimi bitirerek ayrılmalıdır. Bu ayrılan parçaya yaprak yem adını veriyoruz. Yaprak yemleri iğneye kuyruk kısmından takmaya başlamalıyız. Ve her seferinde bir kez döndürerek tekrar iğneye saplamalıyız. Son olarak da sapladıktan sonra yemin parlak kısmının iğnenin ucuna doğru bakmasına dikkat edilmesi gerekir. Bütün olta takımları ile kullanılabilirler.

Şakşak (Çatalkuyruk Yem): Yem balığın kuyruk boğumundan başlamak üzere anüs civarına kadar yaprak keser gibi kesilmelidir. Kesimi durdurarak diğer tarafa çevirdiğiniz balığın ikinci yanını da aynı şekilde kesip attıktan sonra arada kalan orta kılçıkta kesilip atılmalıdır. Zokalı takımlarda kullanılır.

Sülük Yem: Yaprak olarak kesilmiş yem uzunlamasına şeritler halinde kesilip elde edilmiş olan ince uzun yem parçalarına sülük yem olarak bilinmektedir. Pirçol zoka, ovala pişkova gibi olta takımlarında kullanılmaktadır.

Lokma: Gümüş, ufak hamsi zargana gibi yavru balıkların olta kılçığına dik olarak kılçıkla birlikte silindirik parçalar halinde kesilmesiyle elde edilmiş olan yeme denilmektedir. Mercan, karagöz avı için kullanılan olta takımlarında kullanılır.

Garos Yem: Torik, palamut gibi iri balıkların taze iç organları çıkartılarak elde edilen yeme denir. Kefal, levrek, izmarit, istavrit ve karagöz balıklarının avında savurma olta takımı ve dip takımında kullanılmaktadır.

Tekgöz Yem: Balığın kuyruk boğumundan başlayıp başını da ikiye bölerek boydan boya kesilmesidir. Kestikten sonra uzun bir yaprak yem gibidir, kafanın yarısının üstünde olduğundan dolayı tek gözü ve tek solungaç kapağı görünmektedir. Sürütme ve zokalı takımlarda kullanılmaktadır.

Kuyruk Altı: Akyem olarak kullanılan balıkların alt göğüs yüzgecini anüsten sonra başlayıp kuyruğa kadar uzanan yüzgecin arasında kalan parlak renkli karın altı parçanın kesilip alınması ile elde edilen yeme denilir. Pirçol zokada, pişkovada, ovalada, atıp çekme ve ufak olta takımlarında kullanılır.

d) Kurt: Kefal, kupes, karagöz, istavrit balıkları tarafından yenen yemdir. Bataklıklarda dibe gömülü yerlerde yaşarlar. Rutubetli yerlerde tutulması gerekir.

e) Hamur Yemler: Taze ekmek içinde ve peynir suyu ile yapılan hamurlardandır. Karagöz ve Kefal balığı avı için kullanılır.

f) Yumuşakçalar: 

- Sübye: Mürekkep balığıdır. Çipura, karagöz, mercan balığı avı için kullanılır. Küçükleri bütün olarak levrek avında kullanılır.

- Kalamar: Eti sert olduğu için iğneden zor alınır. Baş ve uç tarafları paraketede küçükleriyse bütün olarak sürütmede levrek için kullanılır. Kollarıysa mercan, karagöz, çipura avında kullanılmaktadır.

- Tarak: Kumlu kıyılarda sığlıklarda kum üzerinde istiridyeye benzer ufak olan kabuklulara denilmektedir.

- Midye: Daha çok amatörler tarafından kullanılmaktadır.

- Sülünez: Sülünez, midyenin akrabası olarak bilinip kumlu zeminlerde kendini gömerek yaşamaktadır. Halkalar halinde keserek iğneye takılmalıdır.

g) Yemleme: Avlama işlemi yapılan bölgede balığın toplanması ile etrafa koku vererek atılan yemlerle yapılan işleme denilmektedir.

h) Diğer yemler: Yürek küçük parçalara ayrılarak yem olarak kullanılmaktadır. Tavuk eti ve tavukgöğsü de kullanılır.

Tatlı Sularda Kullanılan Balık Yemi:

Denizlerde kullanılan yemlere göre daha çok farklılık ve çeşitlilik göstermektedir.

a) Yumuşakçalar: Midye

b) Solucan

c) Balıklar ve balıklardan elde edilen yemler: Yaprak yem, canlı yem, bütün balık yem.

d) Kabuklular: Kerevit, karides.

e) Hamur yemler

f) Böcekler ve larvalar: Karasinek larvası, kan sülüğü, böcekler, sivrisinek larvası

g) Hazır Yemler:

h) Kurbağa

i) Yemleme

j) Tahıllar

k) Diğer yemler: Et, pet maması, ciğer

a) Yumuşakçalar:

- Midye: Tatlı su balığı olan sazan balığının en çok sevdiği yemdir. Şekli deniz midyesine benzemektedir.

b) Solucan: Turna haricinde tüm balıklar için kullanılabilir. Bahar ve yaz ayları için en iyi yem olduğu bilinmektedir.

c) Balıklardan Elde Edilen Yemler:  Etobur tatlı su balıkları avında kullanılmaktadır. Bütün ölü olarak, yaprak ve küçük yem olarak iğneye takılarak kullanılmaktadır. Tatlı sularda turna için kullanılır. Dip olta takımlarında bütün olarak ya da yaprak yem olarak kullanılmaktadır. Canlı yem oltaya alt çeneden saplanarak iğne üst çeneden çıkartılarak yem takılmış olur.

d) Kabuklular:

- Kerevit: Deniz ıstakozunun küçüğü olup farklı bir türe aittir.

- Karides: Şekli deniz karidesine benzemektedir. Kullanımı da aynı deniz karidesi gibidir.

e) Hamur Yemler: Sazan balıklarının ve su kefalinin en çok sevdiği yem olarak nitelendirebiliriz.

f) Böcekler ve larvalar:

- Karasinek larvası: Ülkemizde çok nadir kullanılmaktadır. Sazan balığı için kullanılan bu yem bahar ve yaz aylarında daha çok kullanıldığı görülmektedir.

- Kan sülüğü: Tatlı su balığı avcılığında en çok kullanılan iyi sonuçlar veren yemlere denilmektedir. Yayın avında en çok kullanılan yayın balığının en çok sevdiği yemdir.

- Böcekler: Uç böceği, çekirge, mayıs böceği gibi böceklerin canlısı ve ölüsünün yem olarak kullanılmasıdır. Alabalık avında daha çok kullanılır.

- Sivrisinek larvası: Sazan balığı ve çeşitleri için sonbahar ve kış aylarında en çok tercih edilen yemler arasında bulunmaktadır.

g) Hazır yemler: Özel olarak hazırlanıp kokulandırılmış unlardan yapılan konserve balıklarıyla ve hamurlarla yapılan yemlerdir.

h) Kurbağa: Turna ve yayın balığı avı için ideal yemdir. Kurbağa iğneye canlı olarak takılmaktadır.

i) Yemleme: Yemleme yemi balıkları kıyıya yaklaştırmaktadır. Yemleme yönteminin ilk akla gelen yöntemi ise ekmek atmaktır. Yemleme yaparak balığın toplanılan bölgede uzun süre kalarak kolay bir şekilde avlanılmasını sağlamaktadır. Mısır, haşlanmış tahıllar ve yemişlerde yemleme olarak kullanılır. Yemleme yöntemi, denizden çok tatlı sularda daha büyük öneme sahiptir. Tatlı su balık avcılığında iri balık yakalamak için mutlaka kullanılmalıdır.

j) Tahıllar: Sazan balıklarının en çok sevdiği buğday, fasulye, patates, mısır, akdarı, yerfıstığı ve nohut gibi taneli tahıllarda yem olarak kullanılmaktadır.

k) Diğer Yemler: Tatlı sularda kullanılanla denizde kullanılan yemler arasında çok farklılık olduğu görülmektedir.  Et, tavuk eti, ciğer, meyve parçaları, fare yemi yem olarak kullanılır. Fare iğneye canlı olarak takılmaktadır.

Tavuktan Balık Yemi Nasıl Elde Edilir?

Tavuğun kemiksiz olmasına dikkat etmelisiniz. Tavuk etini avlama şekline göre ayarlamalısınız. Eğer kıyıdan avlama yapacaksanız 1/5 cm genişlikte fileto şeklinde tavuk eti parçalamalısınız. Daha sonra filetoları küp şeklinde doğramalısınız. Tavuk etini tuzlayıp saklayacağınız kaba birkaç kâğıt havlu yerleştirmelisiniz. Böylece tavuk etiyle yapılan yemi hazırlamış olursunuz.

Balık Yemi Üretimi

Balık yemi üretimi başlangıcından itibaren hammaddeler, yatay ve dikey taşıyıcılar sayesinde dozajlama silolarına alınmaktadırlar. Silolara alındıktan sonra rasyonlarda belirtilmiş olan miktarlarda dozajlama, hammadde ve kantarlarda tartılmalıdır. Daha sonra hammaddeler dozajlandıktan sonra ön karıştırma, öğütme, eleme işlemleri takip edilerek extruder üstü silolara taşınmalıdır. Extruder şartlandırıcısından sonra yemin pişirilmesi ile şekillendirilmesine yardımcı olmak amacıyla yağ, su ve kuru su buharı ilavesi yapılmalıdır. Extruderde toz formdaki hammadde karışımı pişirilmeli ve şekillendirilerek kesimi yapılmalı ve palet haline getirilmelidir. Kurutucuda yemler kurutulmalıdır. Kurutulan yemleri eledikten sonra vakum yağlama ünitesine sokulmalıdır. Balık veya bitkisel yağ ile vakum yağ kaplama ünitesinde yağ emziren yemler soğutucudan geçerek yatay ve dikey taşıyıcılarla mamul silolara taşımak gerekmektedir. Eleme sonrası ambalajlanmalıdır. Analizleri yapılan yemler ürün kriterlerine uygunluğu tespit edildikten sonra mamulün deposunda stoklanmalıdır.

Balık Yemi Üretim Aşamaları:

1) Boşaltma-temizleme

2) Dozajlama

3) Öğütme

4) Karıştırma (çırpıcı)

5) Ön pişirme (tavlama) geliştirici

6) Pişirme (ekstruder), sterilizasyon ve şekillendirme

7) Kurutma ünitesi (brülör ile buharla veya alevle kurutma)

8) Yağlama ünitesi( vakumlu)

9) Soğutma ünitesi

10) Paketleme ünitesi