Zargana

Zargana

Amatör kıyı balıkçılığında en zevkli avlanma balıklarından biri olan zargana, diğer adıyla sargan olarak bilinir. Belonidae familyasına ait uzun ve ince vücutlu bir deniz balığı türüdür. Sivri bir çene yapısına sahiptir ve tehlike hissettiğinde suyun üzerinde zıplayarak hızla ilerleyebilir. Uzunluğu 1 metreyi bulan yapısı ve ortalama 18 yıl süren yaşam süresi ile ılıman denizlerimizde bol miktarda bulunan yerli balıklarımızdandır. Ayrıca ticari değere sahiptir. Genellikle yavru balıklar,  hamsilerin küçükleri, kıraça ve çeçen balıkları ile beslenir. Kılıç balığınında başlıca düşmanıdır. 
Kemikler için oldukça yararlı olan fosfor, zarganada fazlası ile bulunmaktadır. Fosfor zenginliğinden dolayı kılçıkları yeşil renktedir.
Pişirildiğinde kılçığının çevresindeki etler de yeşilimsi bir renk almaktadır. Bu nedenle balığın bayat olduğunu düşünenlerimiz oldukça çoktur. Kolayca dökülebilen parlak pullara sahiptir.  Kendine has bir tadı vardır. Özellikle zargananın eti gözler için son derece yararlı olduğu söylenir. 

Zargana Hangi Dönemde Avlanır

İlkbahar aylarından sonbahar aylarına kadar denize 30.000 ile 50.000 arası yumurta bırakan zarganayı, nisan ayından eylül ayına kadar avlayabilirsiniz. Zargana balığının et verimi mevsim, yaş ve cinsiyete göre değişiklik göstermektedir. Zargananın avlanma dönemi eylül ayına kadar belirtilsede bazı avcılarımızın özellikle ekim ayından sonra balık iyice yağlanmaya başladığı dönemleri tercih ettikleri görülür. Onlara göre, ekim ayından sonra yakalanan zarganaların daha lezzetli olduğunu söylemektedirler. 

Zargana Balığı Nasıl Yakalanır

Amatör balıkçılar için güzel yanı ise, kıyıdan da avlanabilen zargana; canlı yem, ipek ve kaşık ile avlanması kolay olan bir türdür.Ayrıca fileto sardalya, gümüş, hamsi, kefal yavrusunuda yem olarak kullanabilirsiniz. Ancak hamsi gibi balıkların eti yumuşak olduğundan suda kolay dağılabilmektedir. Zarganalar parlak yemleri çok sever. Bu nedenle yakaladığınız bir zargananın kuyruk kısmının parlak yerinden bir parçayıda yem olarak kullanabilirsiniz. 



Sahte yemlerin başında gelen ipek ise, daha çok teknede zargana avlarken kullanıldığı görülmektedir. İsterseniz yinede şansızını deneyebilirsiniz. Başka bir avlama yöntemi olan tekneden avlanmada ise, gece ışık ve kepçe yardımı ile zargana avlayabilirsiniz. 
Zargana su üzerine yakın yüzen bir tür olduğundan, kullanabileceğiniz en ideal takım şamandıralı olandır. Zargana keskin bir göze sahiptir kalın ve renkli misinaları hemen ayır eder bu yüzden kullanacağımız misina fazla kalın olmamalıdır. Misina kalınlığı 0,20 ile 0,30 arası olması yeterli olacaktır. İğne olarak 8 veya 10 numara, çapraz beyaz ince iğne veya sinek iğne kullanabilirsiniz. 
Zargana avında hava durumuda önemli yer edinmektedir. Denizin dalgasız olduğu dönemler tercih edilmelidir. Liman içi, çevresi, iskele kıyılarında ve daha çok sıcak kıyılardan hoşlanırlar ve sürüler halinde gezmektedirler.

Zargana Balığı Nasıl Temizlenir

Zarganayı mutfak tahtamızın üzerine yatırıyoruz kuyruğunun alt kısmını küçük bir bıçak darbesi ile kesiyoruz. Daha sonra başının üst kısmını benzer bir bıçak darbesi ile kesiyoruz. Tam koparmıyoruz yavaşça kafası ile birlikte çekiyoruz. Küçük ve orta boy zarganaları bu şekilde kolaylıkla temizleyebilirsiniz. Başka bir yolu ise; Boyun kısmından kafası kesilir, sonra bıçak yardımı ile karnı yarılıp içi temizlenir, güzelce yıkanır. Orta kılçıkta kan pıhtısı kalmamasına dikkat edelim. Aksi halde pişirdiğimizde acımtırak bi tat alabiliriz. Kan pıhtısından kurtulmak için, balığın karın kısmında kemiğin iki yanını bıçağın ucuyla çizip, temiz bir diş fırçası ile akan suyun altında fırçalayarak iyi sonuçlar elde edebilirsiniz. 

Zargana Balığının Tüketilme Şekilleri Aşağıda ki Gibi Olabilmektedir.

Marine Edimiş Fırında Zargana Nasıl Yapılır

Temizlediğimiz zargana balığının kılçıklarınıda ayıklayarak fileto haline getiriyoruz, kılçıklarını ayıkladığımız balığı taze baharatlarla tatlandırıyoruz. Baharat olarak biberiye, kekik, maydanoz, fesleğen, sarımsak, tuz, karabiber, pul biber kullanabilirsiniz. Balığımızın etli kısmına baharatlarımızı serpip rulo halinde sarıyoruz. Rulo haline getirdiğimiz balığımızı kürdan yardımıyla açılmaması için tutturuyoruz. Minik bir tepsiye veya fırınkaplarına yerleştiriyoruz. Üzerine zeytinyağı ve tereyağı dökerek daha önceden ısıttığımız fırınımıza atıyoruz ve 10 dakika kadar pişiriyoruz.(Bu süre size kalmış arttırıp azaltabilirsiniz.) Haşlanmış sebze ve bol  salata ile servis edebilirsiniz.

Zargana Buğlama

Malzemeler

• Temizlenmiş 400 gr Zargana
• Zeytinyağı
• 2 diş Sarımsak
• Tuz
• 2 adet Defne Yaprağı
• 2 dilim Limon (tercihe göre arttırıp azaltılabilir.)
• 5-6 adet Çeri Domates
• Tereyağı
• Balık Suyu (Tercihe göre normal suda kullanabilirsiniz.)
• Zencefil (Tercihe göre)

Yapılışı
Tavamıza zeytinyağımızı döküyoruz. Sarımsaklarımızı ince ince kıyarak yağımıza ekliyoruz. Defne yaprağını iki üç parçaya bölerek onlarıda limon dilimlerimiz ile tavamıza ekliyoruz. İsteğe göre sadece tat vermesi açısından azıcıkda zencefil rendeleyebilirsiniz. Çeri domateslerimizide ikiye keserek tavamıza bırakıyoruz. (Eğer çok küçükse kesmenize gerek yok.) Ardından temizlenmiş zarganaları tavamıza ekleyerek balık suyumuzu, balıkların üzerini kaplayacak kadar tavamıza ilave ediyoruz. Tereyağı ve tuz ekleyerek 10-15 dakika kadar pişmeye bırakıyoruz.İsteğe göre haşlanmış sebze veya salata ile servis edebilirsiniz.
Afiyet Olsun..

Püf Noktası: Buğlamada balıklar vitaminini muhafaza ettiği için daha yararlı olduğu söylenmektedir.

Balık Suyu Nasıl Yapılır Yazımıza Buradan Ulaşabilirsiniz.

Zargana Balıklı Makarna

Malzemeler

• Spagetti
• Zeytinyağı
• 1 diş Sarımsak
• İnce Kıyılmış 1 adet orta boy domates
• Temizlenmiş 100-150 gr zargana
• Tuz

Yapılışı
Spagettimizi haşlıyoruz. Başka bir tavada zeytinyağı ile sarımsağımızı soteleyip hemen üzerine ince kıyılmış domateslerimizi ekliyoruz. Domateslerimizide sotelendikten sonra temizlenmiş olan zarganalarımızı ekliyoruz. Tuz ilave edip 4-5 dakika kadar harlı ateşte pişiriyoruz. Bu zaman içerisindede yapışmaması için sürekli karıştırıyoruz. Son olarak haşladığımızı spagettimizide tavamıza ekliyoruz. Bir iki defa çevirip tabağımıza alıyoruz.

Afiyet Olsun..

Diğer Tüketim Şekilleri

Temizlenmiş zarganayi tuzlu suda bekletip, parmak boyunda doğrayarak bol kızgın yağda azıcık kızartıp roka ve taze nane ile üzerine limon sıkarak da yiyebilirsiniz. Başka bir tüketme biçimi olarakda bol yağda mısır unu veya normal una bulayarak kızartıp tüketebilirsiniz.
Ülkemizde dolması, çorbası,  sebzeli yahnisi, şişi, ızgara ve pilakiside oldukça yaygındır. 
Kuzey Afrika ülkelerinde kızartılıp kuskus ile servis edilmektedir. Farklı ülkelerde de, balığın içini temizleyip limon ile ovduktan sonra sivri gagasını kuyruğu ile birleştirilir. Halka haline getirilip mangalda üzerine limonsuyu, zeytinyağı, tuz ve ezilmiş sarımsakla yapılan sos serpiştirilerek tatlandırılmaktadır.
Rumlar ise genellikle pilakisini yapmaktadır.