Orkinos Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Orkinos Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır

Denizlerin sultanı ve en değerli canlı çeşitlerinden olan Orkinos yani halk arasında bilinen adıyla namı değer ton balığıdır. Aynı zamanda uskumrugiller familyasındandır. Göçmen, etçil bir balık olup sürü halinde dolaşmaktadırlar. Torik, uskumru, hamsi, sardalya, tirsi, palamut, lüfer gibi küçük balık türleriyle beslenmektedirler. Boyları yaklaşık olarak 5 metre, ağırlığı ise 900 kg’ı bulmaktadır. Çok hızlı yüzerler yaklaşık olarak saatte 40-60 km hızla yüzmektedirler. Görünüşü parlak (yüzgeçli) bir balık olup genellikle üst sularda yaşamaktadırlar. Orkinos balığının yaşam süresi yaklaşık olarak 40-50 yıldır. Orkinos balığı çeşitleri; beyaz ve kırmızı olarak bilinmektedir. Türkiye de adi orkinos, Akdeniz orkinosu ve yazılı orkinos cinsleri bulunmaktadır. En çok bilinen orkinos türleri ise sarıkanat ve çizgili orkinosdur. Diğer türleri ise;

• Benekli veya yazılı orkinos
• Beyaz orkinos
• Küçük orkinos
• Uzun kuyruk orkinosu
• Mavi yüzgeçli Atlantik  orkinosu
• İnce orkinosu
• Kara kanat orkinosu
• Uzun kanat orkinosu
• Kocagöz orkinosu
• Güney mavi kanat orkinosu
• Sarı kanat orkinosudur.

Üreme ayları ise mart ve ağustosdur.

Orkinos Balığı Nasıl Yetiştirilir

Yıl boyunca avlanan 40.000 ton orkinos balığı Japonya tarafından tüketilmektedir. Bilimsel bir araştırmaya göre, 1960’larda pasifik okyanusunda en yüksek seviyelere ulaşan orkinos rezervi, günümüzde %97 oranında azalmıştır. Japonya bu zor durumdan kurtulmak için çareler bulmaya çalışmış ve Kındai Üniversitesi Balık Laboratuvarlarında orkinos balığı üretmeye başlamıştır. Orkinosların doğal yaşamları olan okyonusta binlerce mil yol kat ederek 400 kg ağırlığına kadar ulaşabilmektedir. Bu nedenle orkinos balığının kültür balıkçılığı ise üretilebilmesi önemli bir bilimsel başarıdır. Çiftliklerde orkinoslar, Japon şaşimi (sashimi) pazarlarının taleplerine uygun olarak titiz, düzenli ve itinalı olarak beslenirler. Beslenme süresi yaklaşık olarak 4-7 aydır. Beslenmeleri için ilk 3-5 ay sardalya ve en son ay 1-2 ay uskumru ve ithal kalamar verilmektedir. Yemleri özel olarak Norveç ve Kuzey Avrupa ülkelerinden ithal edilmektedir. 4-7 ay beslenen orkinoslar pazar taleplerine uygun olarak  et kalitesine ulaşmaktadır. Türkiyede kafesler  genellikle 50 metre çapındadır. Derinlik olarak 20-25 m’dir. Konservesi yapılan bir balık türüdür. Orkinos çiftlikleri Akdeniz de 90’ların sonlarına doğru kurulmaya başlanmıştır. Akdeniz de avlanarak Atlantik Okyanusunda ve Akdeniz de yaygın olarak bulunmaktadır. Avlandığında ağ kafesinde canlı olarak çiftliklere aktarılarak orada besiye alınır belli büyüklüğe ulaştığında ihraç edilmektedir. Ülkemizde en fazla mayıs ve haziran aylarında avcılık yapılmaktadır. Devlet orkinos stoklarının korunması ve sürdürülebilir avcılığın sağlanması amacıyla avlanabilecek yıllık av miktarlarına ve yetişticilik esaslarına ilişkin bir düzenlemeye ihtiyaç duyulduğundan orkinos yetiştiriciliğine ilişkin düzenlemeler yapmıştır.

Devletin belirlediği orkinos yetiştiriciliği ve avcılığı hakkında belirlenen kurallar şu şekildedir;

1. Kota
2. İzin başvuruları
3. Gemi izleme cihazı
4. ICCAT Bölgesel Gözlemci/Ulusal Gözlemci
5. Karaya çıkış yerleri ve Aktarma işlemleri
6. Ortak avcılık işlemleri
7. Yakalanan orkinosların bildirimi
8. Örnekleme işlemleri
9. Balıkları taşıma kafesine ve çiftlikteki kafese transferi
10. Arazi olarak yakalanan orkinoslar
11. Çiftliklere alınan orkinosların besi performansının hesaplanması
12. Avlanan orkinosların doğrudan ihraç edilmesi
13. İşlenen orkinosların ağırlık miktarını hesaplama
14. İhracat işlemleri
15. İhracat aşamasında düzenlenecek belgeler
16. Hasat edildiği ilden başka bir ilde işlenerek ihraç edilecek orkinoslara ilşkin hususlar.

Ve kayıt altına alınmak zorundadırlar.Kayıtlarda bulunması  gereken koşullar:

a)Çiftlik yetkilisince ,hasat edilen her bir orkinos balığı için boy ve ağırlık ölçümleri yapılarak ,ayrı ayrı ‘’Besiciliği Yapılan Orkinos Balığı Hasat Bilgi Formu tanzim edilecektir.

b)Orkinos dışında diğer ton balıkları ithal edilmek suretiyle konserve üretiminde hammadde olarak kullanılıyor ise;ithal edilen ton balığı türlerinin Türkçe-İngilizce-Latince isimleri ,miktarlarını ve menşei firma bazında ocak-haziran ayları sonunda Bakanlığa gönderilecektir. 

c)Bilimsel çalışmaları desteklemek amacıyla markalaşmış orkinos balıklarının hasat sırasında tespit edilmesi halinde, marka üzerinde olan bilgiler balığın yakalandığı bölge, hasat tarihi, boy ve ağırlık bilgileri kaydedilerek ve hasat sezonu sonunda Bakanlığa gönderilecektir.

Karides Nasıl Yetiştirilir haberi için tıklayınız.